Çocuklarda Alt Islatma (Enürezis)

Alt ıslatma sorunu küçük çocukların çoğunda karşılaşılan bir durumdur. Erkek çocuklarda kız çocuklara oranla bu sorun daha çok görülmektedir. Bu sorunla baş edebilmek için anne- babanın birlikte çaba harcaması gerekmektir. Normal gelişim gösteren bir çocuk 2-3 yaşları arasında tuvaletini söyleyebilir; fakat kimi zaman idrar yollarına giden kaslarını tam kontrol edemediği için altına kaçırabilmektedir. Bu durum 4 yaşına kadar ara ara görülebilmektedir. Bu davranışın devamlılığının sebepleri arasında psikolojik sebeplerin yanı sıra fiziksel sebeplerde yatmaktadır. Yanlış tuvalet eğitiminin yanı sıra kalıtımsal sebeplerde bu davranışın gösterilme sebepleri arasında yer almaktadır. Kimi zaman hastalıklarda bu davranışı göstermeye sebep olmaktadır(çünkü çocuklar hasta iken derin uyku konumunda olurlar). Çocukta herhangi bir hastalık durumu yoksa ve gelişimi normalse bu davranışın gösterilme sebebi olarak psikolojik nedenler gösterilmektedir. Bu nedenler arasında evde çocuğa şiddet uygulanıyor olması, anne- baba tartışmaları, çocuktan bir şey yapması istenirken bağırılarak hitap edilmesi, çocuğa gösterilen ilginin birdenbire kesilmesi, birtakım objelerle korkutulması, kardeş kıskançlığı,…vb sebepler yer almaktadır. Fiziksel sebepler arasında sık sık hastalanma, kalıtımsallık, yorucu etkinliklere katılma, akşamları sulu yiyecekler yeme,….vb. yer almaktadır.

                  Alt ıslatma sorununun ortadan kalkmasında ailenin tutumu çok önemlidir. Yanlış tutumlar sonucu davranış giderek artabildiği gibi dikkat eksikliği, kıskançlık, tırnak yeme, içe kapanıklık, aşırı kaygılı olma gibi durumların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bu davranışın tamamen ortadan kalkması için davranışa sebep olan durumlar tespit edilip yok edilmelidir. Her çocuğun bu davranışı göstermesine sebep olan etken farklıdır. Bu alışkanlığın kazandırılması için çocuğa her şeyden önce temizlik alışkanlığının kazandırılması gerekmektedir. Altı pislendiği zaman hemen değiştirilmelidir ki çocuğun pislikten haz alma durumu ortadan kaldırılmış olsun. Çocuk geceleri altını ıslattığı zaman hemen üstü ve kullandığı çarşaflar değiştirilmelidir. Pis olan ortam temizlenerek haz alınan ortamın temiz olan ortam olduğuna dair alışkanlık çocuğa kazandırılmalıdır. Çocuklara akşamları fazla sulu yiyecek ve içecekler yedirilip, içerilmemelidir. Çocuk gün içinde fazla yorucu etkinliğe maruz bırakılmamalı; çünkü fazla derin uykuya dalan çocuk da altına kaçırabilmektedir. Çocuğun üşütmesine sebep oluşturacak durumlar ortadan kaldırılmalıdır. Çocuk aşırı baskıya maruz bırakılıp, bağırılıp çağırılarak bu davranışı ortadan kaldırmayı düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bunun aksine tamamen anlayışlı ve hoşgörülü davranış göstermelisiniz. Çocuğu azarlayarak sadece aranızdaki tartışmanın büyümesine sebep olmuş olursunuz. Çocukla konuşmak bu durumun ortadan kalkması için yeterince yararlı olmaktadır. Çocuklara korkutucu hikâye anlatılmamalı ya da film izletilmemelidir. Altına yaptığı zaman canının yanmasına ve korkmasına sebep olacak nesneler kullanılmamalıdır.

                  Alt ıslatma genel anlamda geceleri gerçekleştiği için geceleri çocuğunuzu mutlaka tuvalete kaldırmanız gerektiğini unutmamanız gerekmektedir. Çocuk uyandırılıp tuvaleti yaptırılmalıdır; çünkü bu duruma alışması gerekmektedir(ne yaptığının farkına varmalıdır). Altına kaçırma alışkanlığı olmayan bir kardeş ya da arkadaşı ile kıyaslanmamalıdır. Altına yaptığı zaman cezalandırıcı davranışlardan kaçınılmalıdır. Geceleri bez bağlanmamalıdır; çünkü bez bağlandığı zaman gece uyanma durumu ortadan kalkabilir(çocuk bez bağlandığı için kendini güvende hissedebilir). Aile içi huzursuzlukların ve şiddetin yaşandığı ortamlarda alt ıslatma sorununun tekrarlama ihtimali olduğu unutulmamalı, ona göre davranılmalıdır. Hoşgörüsüz ve disiplinsiz bir tutum sergilemek de bu davranışın tamamen yok olmamasına sebep oluşturur(bir gece tuvalete kaldırılıp, ertesi gece bez bağlanması gibi bir tutum sergilenmemelidir). Alt ıslatma sorunu yaşayan çocuklarda şeker, böbrek ve mesane hastalıkları gibi hastalıklar saptanabilmektedir. Bu çocuklarda kabızlık problemi de görülebilmektedir. Alt ıslatma sorunu geniz eti problemi olan çocuklarda da görülmektedir; bu sorun ortadan kalktıktan sonra alt ıslatma sorunu da ortadan kalkmaktadır.